Η Οργάνωση των Διοικητικών Υπηρεσιών και η Διοίκηση της Νοσοκομειακής Μονάδας

Abstract

Η υγειονομική περίθαλψη στη χώρα μας αντιμετωπίζει πολλές προσκλήσεις, όπως νέα οργανωτικά σχήματα, σύγχρονες χρηματοδοτικές μεθόδους, επανακαθορισμό της προσφοράς και αξιοποίησης των πόρων, απρόβλεπτες κατευθύνσεις και αλλαγές στο νοσοκομειακό «προϊόν», αλματώδη βελτίωση της ιατρικής τεχνολογίας, επανακαθορισμό της ζήτησης μέσα από εναλλακτικές μορφές περίθαλψης κοκ. Η προσοχή στη νοσοκομειακή πολιτική του μέλλοντος προσανατολίζεται στην οικονομική ανάπτυξη των Μονάδων Υγείας, τη γενικότερη ολοκλήρωσή τους στο σύστημα υπηρεσιών υγείας, στον εκσυγχρονισμό των διοικητικών δομών, την προτυποποίηση και αξιολόγηση των ιατρο-νοσηλευτικών ενεργειών και τέλος, τη βελτίωση του πλέγματος κινήτρων και αντικινήτρων. Κύριο χαρακτηριστικό του Ελληνικού συστήματος υγείας είναι ο μεγάλος βαθμός συγκεντρωτισμού και κρατικής ρυθμιστικής παρέμβασης, καθώς κάθε πλευρά της χρηματοδότησης και παροχής των υπηρεσιών υγείας είναι αντικείμενο ελέγχου του Υπουργείου Υγείας. Η ανάπτυξη αποκεντρωμένων δομών διοίκησης σε περιφερειακό επίπεδο αν και αποτέλεσε βασική συνιστώσα της μεταρρύθμισης του 2001, δεν είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Αυτό είναι και το γεγονός που καθιστά χρήσιμη την συγκεκριμένη πτυχιακή, η οποία εξετάζει και αξιολογεί τη διοίκηση των περιφερειακών μονάδων υγείας στην Ελλάδα. Στο πρώτο κεφάλαιο γίνεται μία εισαγωγή στην οργάνωση και τη διοίκηση των οργανισμών, αναλύοντας την έννοια της οργάνωσης, τους σκοπούς της δομής και της κουλτούρας της οργάνωσης ενός οργανισμού, τη θεωρία της οργάνωσης και τη διαδικασία της, τις μορφές της, τους τύπους των οργανωτικών δομών και τις αρχές της αποτελεσματικής οργάνωσης. Ακόμη, μελετώνται η έννοια της διοίκησης μέσω αναφοράς στο ρόλο και τις δεξιότητες ενός μάνατζερ, η έννοια, η σημασία και ο ρόλος του προγραμματισμού, τα επίπεδα και η διαδικασία του προγραμματισμού. Στο δεύτερο κεφάλαιο αναλύονται οι βασικές έννοιες της υγείας και των νοσοκομειακών μονάδων, εξηγώντας την έννοια της υγείας, τις μορφές των οργανισμών υγείας, τις βασικές αρχές οργάνωσης των νοσοκομειακών μονάδων και τέλος τις ιδιαιτερότητες των οργανισμών υγείας, που τις διαφοροποιούν στη διοίκηση και τη λειτουργία από τους άλλους οργανισμούς. Το τρίτο κεφάλαιο αναφέρεται στη διοίκηση των νοσοκομειακών μονάδων, εξετάζοντας τη διοίκηση των νοσοκομείων τη σημερινή εποχή, μέσω αναφορών στους δείκτες νοσοκομειακής παραγωγής και στη τεχνολογία και τα πληροφοριακά συστήματα των νοσοκομείων. Ακόμη, στο κεφάλαιο αυτό εξετάζεται η οργάνωση και η διοίκηση των νοσοκομειακών μονάδων, το οργανόγραμματα και τα τμήματα των νοσοκομείων, οι βασικές αρχές οργάνωσης, η στελέχωση και το περιβάλλον λειτουργίας των νοσοκομειακών μονάδων. Τέλος, ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην αξία του προγραμματισμού για τα δημόσια νοσοκομεία, εξετάζοντας τους στόχους που θέτουν, τους οικονομικούς πόρους, τις κτιριακές εγκαταστάσεις και φυσικά τους ανθρώπινους πόρους που αποτελούν και το σημαντικότερο παράγοντα επίτευξης των στόχων κάθε οργανισμού. Στο τέταρτο και τελευταίο κεφάλαιο περιγράφεται η έρευνα πεδίου που εκπονήθηκε στο πλαίσιο της πτυχιακής εργασίας με τη μέθοδο της άμεσης και δομημένης συνέντευξης, εστιάζοντας στη γενικότερη προσέγγιση διοίκησης αλλά και στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει κάποιος στη προσπάθεια του να ασκήσει διοίκηση σε κάποιο ελληνικό νοσοκομείο. Κύριος στόχος της έρευνας είναι να κατανοήσουμε την έννοια της νοσοκομειακής διοίκησης στην πράξη και να καταγραφούν οι κύριοι προβληματισμοί. Σημαντικά στοιχεία προκύπτουν σχετικά με τον τρόπο οργάνωσης και διοίκησης του νοσοκομείου, την εκπαίδευση και κατάρτιση του προσωπικού, την αξιολόγηση του προσωπικού, τις πρακτικές μέτρησης της ικανοποίησης των ασθενών και των εργαζομένων, τη χρήση και αξιοποίηση των πληροφοριακών συστημάτων και τα προβλήματα και οι προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η διοίκηση του νοσοκομείου.